Ton Rabelink ontvangt ERC Advanced grant voor onderzoek naar nierherstel
Ton Rabelink ontvangt een ERC Advanced Grant ter waarde van 2,5 miljoen euro om zijn onderzoek naar herstel van nierschade voort te zetten. Met de subisie zal Rabelink, in samenwerking met het LUMC Center for Proteomics and Metabolomics, nieuwe inzichten verkrijgen over de rol van stofwisseling in dit herstel. Dankzij deze inzichten kunnen in de toekomst nieuwe behandelingen ontwikkeld worden die nierherstel verbeteren.
Nieuwe perfusiemethode houdt donornier langer in leven
Onderzoekers uit het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben een nieuwe methode ontwikkeld om donornieren langer buiten het lichaam in leven te houden. De nieuwe methode, gepubliceerd in Nature Communications, biedt mogelijkheden om in de toekomst afgekeurde donornieren buiten het lichaam op te knappen en ze daarmee geschikt te maken voor transplantatie. Het onderzoek kan daardoor bijdragen aan het vergroten van de donorpool en de behandeling van meer patiënten met ernstig nierfalen.
Zweedse koning hoort over Regeneratieve Geneeskunde in LUMC
Samenwerken op het gebied van medicijnontwikkeling en gezondheidsonderzoek. Met dat doel bezocht een Zweedse delegatie, onder wie Zijne Majesteit Koning Carl XVI Gustav van Zweden, op 14 mei het Leidse Bio Science Park. In het LUMC bezocht de koning hoogleraar Interne geneeskunde Ton Rabelink en zijn team. De hoogleraar liet hun onderzoek naar cel- en genentherapie zien.
We hebben een LinkedIn pagina!
Wil jij op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van regenerative geneeskunde, van zowel het LUMC als onze partners? Volg ons dan op LinkedIn!
PRISM techniek voor het eerst gebruik bij eilandjestransplantatie
Het LUMC heeft voor het eerst een eilandjestransplantatie uitgevoerd met een nieuwe techniek. Deze PRISM techniek, maakt geautomatiseere en gestandaardiseerde isolatie van insuline-producerende cellen uit donor alvleesklieren mogelijk. Hierdoor is de isolatie sneller, betrouwbaarder en minder arbeidsinstensief. In de toekomst kan dit ertoe leiden tot eilandjestransplantaties beschikbaar worden voor een grotere groep patiënten met Type 1 Diabetes.
Veelbelovende nieuwe celtherapie moet afstoten donornier tegengaan
Het LUMC Transplantatiecentrum heeft in studieverband voor het eerst een veelbelovende celtherapie toegepast bij een patiënt met een donornier. De behandeling moet afstoting van het orgaan tegengaan en een leven lang slikken van anti-afstotingsmedicijnen voorkomen.
Leidse onderzoekers bestuderen mpox infectie met kunstmatig gekweekte huid
Wetenschappers van het LUMC en het Erasmus MC hebben laten zien dat huidorganoïden zeer geschikt zijn om het mpoxvirus, ofwel apenpokkenvirus, te onderzoeken en om nieuwe behandelingen te testen. Het mpoxvirus gedraagt zich in huidorganoïden vrijwel hetzelfde als in echte huid.
Nieuw Mastervak ‘Practical Aspects of Quality Management in Pharma and Biotech’
Met je master meteen aansluiten bij de behoefte van de industrie. Het nieuwe vak Practical aspects of Quality Management in Pharma and Biotech voorziet daarin. Het LACDR en LUMC hebben het vak samen opgezet met de Biotech Training Facility, gelegen op het Leiden Bio Science Park. De eerste studenten zijn nu gestart.
Niels Geijsen over gentherapie in TV-show ‘Briljante Breinen’
Het tv-programma Briljante Breinen (RTL4) ging op bezoek bij onderzoeker Niels Geijsen. Hij zet zich met hart en ziel in voor ons onderzoek naar gentherapie. In Briljante Breinen geeft Niels een kijkje in zijn dagelijks leven als toponderzoeker en vertelt hij uitgebreid over het belang van de onderzoeken en zijn persoonlijke drijfveer om dit belangrijke werk te doen. Daarnaast wordt de impact van de ziekte van Duchenne bij twee patiënten in beeld gebracht.
Onderzoek naar juridische en ethische kaders van regeneratieve geneeskunde
Samenwerking loont. Voor een gezamenlijk project van het LUMC en de faculteit Rechtsgeleerdheid kent de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) €142.500 toe. Met deze subsidie kan het onderzoek naar de juridische en ethische kaders van regeneratieve geneeskunde in Leiden vooruit.
Onderzoekers ontwikkelen nieuwe techniek om DNA aan te passen
Grote stukken DNA op specifieke locaties van het genoom toevoegen. Dat was tot voorheen een grote uitdaging. Een nieuwe techniek die Leidse onderzoekers hebben ontwikkeld, STRAIGHT-IN, maakt dit nu mogelijk. Door de techniek wordt het eenvoudiger om gezonde en zieke weefsels te bestuderen in het lab en medicijnen te testen.
Eerste patiënt in Nederland succesvol behandeld met stamcelgentherapie
Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben succesvol een baby met de ernstige aangeboren afweerziekte SCID behandeld met stamcelgentherapie. Een belangrijke mijlpaal: het is de eerste stamcelgentherapie van Nederlandse bodem die is toegediend aan een patiënt en wereldwijd de eerste voor deze vorm van SCID. De ziekte is dankzij deze therapie verholpen en de patiënt maakt het goed.
Een boost voor regeneratieve geneeskunde
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), gaat samenwerken met de Universiteit van Kopenhagen en het Murdoch Children's Research Institute in Melbourne om regeneratieve geneeskunde een boost te geven. Samen ontvangen deze instituten 300 miljoen euro van de Novo Nordisk Foundation. Het doel van dit nieuwe internationale consortium is om op stamcel gebaseerde therapieën van het laboratorium naar de patiënt te brengen.
7 miljoen euro van ZonMw voor onderzoek naar humane ontwikkeling
Twee onderzoeksprojecten onder leiding van LUMC-onderzoekers ontvangen samen 7 miljoen euro van ZonMw. Hoogleraar Niels Geijsen gaat met onderzoekers van verschillende instituten een modelsysteem maken waarmee het ontstaan van menselijke organen onderzocht kan worden. Hoogleraar Susana Chuva de Sousa Lopes heeft als doel menselijke geslachtscellen te maken uit stamcellen. De projecten zullen leiden tot meer begrip over de menselijke ontwikkeling en ernstige erfelijke aandoeningen.
Parel voor onderzoek naar het hart als defibrillator
Op 10 juni ontving dr. Daniël Pijnappels (LUMC) een Parel voor zijn onderzoek naar het hart als defibrillator. Het begon met de ingeving dat het hart zelf een ritmestoornis zou moeten kunnen stoppen. Mede dankzij een ZonMw-subsidie is dat inmiddels bij proefdieren gelukt: het hart herstelt het gezonde hartritme met zelfopgewekte elektriciteit.
Professor Christine Mummery is Lefoulon Delalande laureaat 2021
De Grand Prix 2021 van de stichtingen van het Institut de France vond plaats op 2 juni. De prestigieuze wetenschappelijke prijs gedeeld tussen Christine Mummery en Gordon Keller van het McEwen Stem Cell Institute. Beide onderzoekers zijn gewaardeerd voor hun werk op het gebied van de productie van verschillende soorten hartcellen uit pluripotente stamcellen, alsook voor hun toepassing als in vitro-modellen voor het bestuderen van hartziekten bij de mens en geneesmiddelenbehandelingen.
Oratie: ‘Een gedoneerd orgaan is een kostbaar geschenk’
Prof. dr. André Baranski sprak op vrijdag 16 april 2021 zijn oratie uit, met als titel ‘De kunst van het uitnemen en transplanteren van abdominale organen: de vergeten geschiedenis’. De hoogleraar Heelkunde van het LUMC maakte zich hard voor de kwaliteitsverbetering van orgaanuitname. Belangrijk hierbij is volgens hem dat uitnamechirurgen bij orgaantransplantaties wereldwijd gestandaardiseerd worden opgeleid en gecertificeerd.
LUMC en Ixaka werken samen om ontwikkeling celtherapie te bevorderen
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Ixaka Ltd. hebben op 30 maart 2021 een onderzoekssamenwerking aangekondigd om REX-001, Ixaka's voornaamste celtherapieproduct, beter te begrijpen. Het project zal geleid worden door prof. dr. Paul Quax, hoofd Experimentele Vaatchirurgie aan het LUMC, ter ondersteuning van de versnelde ontwikkeling van REX-001 in fase 3 klinische studies voor de behandeling van chronische ledemaat-bedreigende ischemie (CLTI).
LUMC gaat eerste Nederlandse stamcelgentherapie toedienen aan patiënten
Onderzoekers en artsen van het LUMC hebben een nieuwe vorm van stamcelgentherapie ontwikkeld voor de aangeboren afweerziekte SCID. De gentherapie is erop gericht om de genetische fout in stamcellen van de patiënt te corrigeren. De klinische studie staat op het punt te beginnen. Een heuse mijlpaal omdat het de eerste keer is dat een in Nederland ontwikkelde stamcelgentherapie in de kliniek wordt gebruikt. De therapie kan een uitkomst bieden voor patiënten uit heel Europa.
Hoogleraar Martine Jager in top 100 invloedrijkste vrouwen in oogheelkunde
Jager is als enige Nederlandse oogarts geselecteerd voor de Power List 2021 van tijdschrift The Ophthalmologist. De Power List eert de meest vooraanstaande figuren in de oogheelkunde wereldwijd. Lees meer over deze lijst en Jager's meest trotse professionele prestatie op de website van The Ophthalmologist.
Leiden ontvangt 17 miljoen euro voor ontwikkeling regeneratieve geneeskunde
Op 9 april maakte het kabinet bekend dat RegMed XB maximaal 56 miljoen euro ontvangt uit het Nationaal Groeifonds voor een pilotfabriek voor regeneratieve geneeskunde. Van deze toekenning gaat 17 miljoen euro naar het Netherlands Center for the Clinical Advancement of Stem Cell & Gene Therapies (NecstGen) en het stamcel- en orgaan-op-chip-hotel (iPSC & OoC) van het LUMC. Hier worden stamceltherapieën en -technologieën voor chronische ziekten ontwikkeld.
LUMC-onderzoekers ontvangen 1,2 miljoen euro voor nieronderzoek
Vijf talentvolle onderzoekers krijgen een Nierstichting-subsidie voor hun wetenschappelijke onderzoek. De regeneratieve onderwerpen van de onderzoekprojecten betreffen gentherapie voor het Syndroom van Alport, niertranplsntatie en afstoting, het zelfherstellend vermogen stimuleren en een celmodel voor cystenieren om medicijnen te testen. De regeneratieve nieronderzoeken van de LUMC-wetenschappers lopen erg uiteen. Lees hier meer over hun projecten.
LUMC onderzoekt het herstellen van spierfunctie bij Duchenne met Crispr-Cas
De afdeling Kinderneurologie van het LUMC gaat de komende vijf jaar experimenteren met een nieuwe behandeling voor de erfelijke spierziekte Duchenne. Neuroloog Erik Niks en stamcelbioloog Niels Geijsen denken dat zij de ziekte kunnen bestrijden met de nieuwe genkniptechniek Crispr-Cas. Lees meer over dit onderzoek in het Leidsch Dagblad.
Ammodo Science Award 2021 voor Leidse hoogleraar Annemieke Aartsma-Rus
Annemieke Aartsma-Rus heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan onderzoek naar de ziekte van Duchenne. Patiënten met deze ernstige erfelijke spierziekte missen het eiwit dystrofine, omdat de gencode hiervoor bij hen onleesbaar is. Mede dankzij het fundamentele pionierswerk van Aartsma-Rus is er inmiddels een exon skipping therapie beschikbaar in Amerika en Japan, die de genetische code weer leesbaar kan maken. Hierdoor kan het ziekteverloop van Duchenne worden vertraagd.
Long-op-Chip om chronische longaandoeningen te bestuderen
Onderzoekers van de afdeling Longziekten in het LUMC gaan een nieuw celkweekmodel ontwikkelen, waarmee longschade bij patiënten beter in beeld kan worden gebracht. “Het is een ongelofelijke spannende uitdaging om op microniveau longblaasjes na te bootsen in het laboratorium. Dat doen we met een model waarbij ook de effecten van ademhaling op de longblaasjes zo goed mogelijk worden nagebootst”, vertelt onderzoeker Anne van der Does. Het onderzoek wordt gedaan binnen het ‘Nederlandse consortium
Niels Geijsen in Nieuwsuur over de Embryowet
Waarom aanpassing van de embryowet noodzakelijk is om regels te verduidelijken en belangrijk onderzoek mogelijk te maken werd op 25 januari in Nieuwsuur besproken. Onder andere door Leidse professor Niels Geijsen, met een cameo optreden van PhD-student Ouafa Dahri. Lees en kijk naar het volledige Nieuwsuur bericht over de verruiming van de Embryowet.
Milena Bellin krijgt ERC Consolidator Grant voor verbetering 3D-minihartmodel
LUMC-wetenschapper Milena Bellin krijgt 2 miljoen euro van de European Research Council (ERC). Met deze subsidie gaat ze onderzoek doen naar hartziekten met minihartjes gemaakt van stamcellen. Het doel is om dit model te verbeteren zodat het gebruikt kan worden om de oorzaak van complexe hartziekten vast te stellen. En uiteindelijk kan helpen in de ontwikkeling van nieuwe therapieën.
Valeria Orlova ontvangt subsidie van de Nationale Wetenschapsagenda
Dr. Orlova coördineert een team van onderzoekers die ‘orgaan-op-chip’-modellen zullen ontwikkelen waarin een lymfestelsel afkomstig van humane stamcellen is ingebouwd om, als precisie-instrument, de invloed van het afweersysteem op ziekte en gezondheid te kunnen onderzoeken. Dit consortium, bestaande uit andere universiteiten, bedrijven en organisaties, ontvangt in totaal bijna 5 miljoen euro.
Aandacht voor spierziekten in Tijd voor MAX op 24 november
Op dinsdag 24 november staat Tijd voor MAX om 17.10 uur op NPO 1 volledig in het teken van spierziekten. In Nederland heeft 1 op de 80 mensen een spierziekte. Te gast zijn naast o.a. patiënten en hun familieleden, hoogleraar ontwikkelingsbiologie Niels Geijsen (LUMC) en hoogleraar spierziekten Jan Verschuuren (LUMC).
LUMC transplanteert eerste donorlever na ruim 13 uur aan nieuw perfusiesysteem
Chirurgen van het LUMC hebben als eerste in Nederland een donorlever getransplanteerd die langer dan 13 uur aan een nieuw perfusiesysteem gekoppeld is geweest. Met deze machine wordt met zuurstof en voedingsstoffen verrijkt bloed door de lever gepompt waardoor het tot 24 uur na verwijdering bij de donor kan overleven. "De patiënt is vorige week zonder complicaties ontslagen uit het ziekenhuis.” zegt professor Alwayn.
Vidi-beurzen voor Camiel Boon en Maaike van Putten
Maaike van Putten gaat gekweekte menselijke hersencellen bestuderen en uitzoeken hoe de afwezigheid van dystrofine leidt tot gedrags- en leerproblemen in patiënten met de erfelijke spierziekte Duchenne. Professor Camiel Boon gaat onderzoek doen naar gentherapie voor de oogziekte, X-gebonden juveniele retinoschisis (XLRS). Lees hier meer.
LUMC onderzoekers aan het woord over translationeel onderzoek naar ATMPs
ZonMw organiseerde 26 oktober een webinar waarin prominente onderzoekers uit het translationeel onderzoek vertellen met welke ATMP’s (Advanced Therapy Medicinal Products) ze nu bezig zijn en wat onderzoek naar zo'n therapie zo ontzettend interessant, maar ook heel ingewikkeld maakt. Sprekers waren prof. Annemieke Aartsma-Rus (LUMC), dr. Mirjam Heemskerk (LUMC) en dr. Jeroen van den Beucken (Radboudumc). De moderator is prof. Rob Hoeben (LUMC). Kijk de webinar hier terug.
Marten Engelse in de Wereld van Morgen over regeneratieve geneeskunde
Nick Schilder is op bezoek bij Marten Engelse in het LUMC om te zien hoe organen uit menselijke stamcellen worden gekweekt. Dit is uitgezonden in de Wereld van Morgen en kan vanaf minuut 21:40 teruggekeken worden.
Prof. dr. Alwayn vertelt over onderzoek naar transplantaties bij Omroep Max
Op 1 juli van dit jaar werd de nieuwe Donorwet ingevoerd. Een belangrijke stap voor de mensen die al jarenlang wachten op een geschikte donor. Maar Tom Oostrom, directeur van de Nierstichting, legt in Tijd voor MAX: Nieren zijn van levensbelang uit waarom er meer nodig is.
Berend van Meer wint Hugo van Poelgeestprijs
Berend van Meer (LUMC) meet de elektrische activiteit, de calcium stromen en de samentrekking van humane hartmodellen om de risico’s van hartmedicijnen te beoordelen. Met zijn onderzoek naar humane hartmodellen, heeft Berend laten zien visie te hebben over hoe de toekomst eruit kan zien. De prijs wordt uitgereikt door Proefdiervrij en Stichting Bouwstenen voor Dierenwelzijn.
KNAW gentherapie webinar met oa Rob Hoeben en Kees Melief
Kijk terug: KNAW gentherapie webinar met onder andere Kees Melief, hoogleraar immunotherapie van kanker, en Rob Hoeben, hoogleraar Gene transfer, van LUMC aan het woord. Wat zijn de mogelijkheden en potentiële risico’s van gentherapie? Tijdens de online bijeenkomst Gentherapie gaan vier wetenschappers in op deze vragen en belichten ze gentherapie nu en in de toekomst.
Christine Mummery nieuwe voorzitter van de ISSCR
Christine Mummery, hoogleraar Ontwikkelingsbiologie in het LUMC, is vandaag benoemd als nieuwe voorzitter van de raad van bestuur van de International Society for Stem Cell Research (ISSCR). De ISSCR is een wereldwijde non-profit organisatie die als doel heeft de stamcelwetenschap en toepassingen voor de menselijke gezondheid te bevorderen.
LUMC bouwt grootste stamcelfaciliteit voor Nederland
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) start dit jaar met de bouw van de grootste non-profit stamcel- en gentherapiefaciliteit van Nederland, en een van de grootste GMP-faciliteiten in Europa. Het NECSTGEN, het Netherlands Center for the Clinical advancement of Stemcell and Gene Therapies, wordt gerealiseerd in het Mirai house op het grootste Life Science en Health cluster van Nederland, het Leiden Bio Science Park waar ook het LUMC deel van uitmaakt. Volledig nieuwsbericht hier.
Kloppende 3D-minihartjes gebruikt om oorzaak hartspierziekte vast te stellen
De onderzoeksgroep van prof. dr. Christine Mummery is erin geslaagd om een minihartje te kweken met volwassen kloppende hartcellen. De onderzoekers laten met dit model zien dat een genetische fout in de bindweefselcellen medeverantwoordelijk is voor de hartspierziekte aritmogene cardiomyopathie (ACM). De publicatie is online te lezen op de website van Cell Stem Cell.
Nieuwe hoogleraar ontwikkelt behandeling voor erfelijke spierziekten
Niels Geijsen ontwikkelde met zijn onderzoeksgroep in het Hubrecht Instituut in Utrecht een nieuwe manier om fouten in het genetisch materiaal te repareren. Nu komt hij naar Leiden met de ambitie om deze technologie te ontwikkelen tot een behandeling voor erfelijke spierziekten.
Samenwerking met HORAMA om gentherapie voor genetische oogziekten te ontwikkelen
Het LUMC heeft zijn recent ontwikkelde gentherapieprogramma voor de behandeling van Erfelijke Retinale Dystrofieën exclusief in licentie gegeven aan de Franse therapieontwikkelaar HORAMA voor verdere klinische ontwikkeling. Dit LUMC-project is in eerste instantie (mede) gefinancierd door het Leids Regeneratief Medisch Platform (LRMP), een organisatie die als missie heeft om nieuwe innovaties op het gebied van regeneratieve geneeskunde dichter bij de patiënt te brengen.
1,8 miljoen voor onderzoek naar hoe een stamcel een kraakbeencel wordt
Wetenschappers van het LUMC en de Universiteit Twente krijgen 1,8 miljoen euro NWO-Groot subsidie om uit te zoeken hoe stamcellen uitgroeien tot specifieke weefsels, zoals kraakbeen. Deze kennis is noodzakelijk om regeneratieve geneeskunde met stamcellen voor artrose werkelijkheid te maken.
Nieuwe hoogleraar wil bevruchtbare eicellen kweken
Iedere vrouw zou zelf moeten kiezen of en wanneer ze zwanger wil worden. Prof. dr. Susana Chuva de Sousa Lopes hoopt daarom in de nabije toekomst bevruchtbare eicellen te kunnen kweken voor vrouwen die nu geen kinderen kunnen krijgen.
Boost voor onderzoek naar behandeling artrose met stamcellen
Onderzoekers van Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) krijgen een miljoen euro subsidie voor onderzoek naar de behandeling van artrose met stamcellen. De wetenschappers zijn onderdeel van een groot Europees onderzoeksconsortium dat als doel heeft de stamceltherapie zo snel mogelijk beschikbaar te maken voor patiënten met artrose.
Fonds InvesteringsRijpe STarters gelanceerd
Op 13 februari, tijdens de Innovation for Health 2020-conferentie in Rotterdam, lanceerde Focco Vijselaar, directeur-generaal Bedrijfsleven en Innovatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, officieel het ‘Fonds InvesteringsRijpe STarters’ (FIRST). FIRST is een gezamenlijk vroegtijdig investeringsfonds van de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA) en Regenerative Medicine Crossing Borders (RegMed XB) met een totaal volume van 9,5 miljoen euro.
690.000 euro voor onderzoek naar meer succesvolle niertransplantaties
De Nierstichting en het LUMC hebben een bijdrage van 690.000 euro gekregen van de Vriendenloterij. Met het geld kunnen er belangrijke stappen worden gezet naar meer succesvolle niertransplantaties en een kortere wachtlijst. Het project draait om de gerevitaliseerde donornier: een donornier die aanvankelijk niet geschikt is, maar door deze op een slimme manier op te knappen wel geschikt wordt voor transplantatie.
Minder proefdieren nodig door medicijnonderzoek met gekweekte hartspiercellen
Onderzoeker Verena Schwach ontwikkelde een manier om hartspiercellen van kamer en boezem te kweken uit menselijke stamcellen. Dat is handig, want zo zijn minder proefdieren nodig voor onderzoek naar nieuwe behandelingen van bijvoorbeeld hartritmestoornissen. Schwach verdedigde haar proefschrift op 15 januari 2020.
ERC Proof of Concept-beurs voor Christine Mummery
Samen met Berend van Meer zal zij het Triple Transient Measurement (TTM-) systeem, waarover zij onlangs publiceerden in Nature Communications, verder uitwerken voor toepassing door andere onderzoekers en farmaceuten. Het TTM-systeem kan worden gebruikt om de interactie tussen excitatie en contractie van hartspiercellen te bestuderen. Op deze manier kan het effect van ziektes of medicijnen op het menselijk hart worden voorspeld.
1,2 miljoen euro voor celvervangingstherapie bij diabetes
De onderzoeksgroep van prof. Eelco de Koning heeft als partner 1,2 miljoen euro toegewezen gekregen voor twee Horizon2020-projecten. Het gaat om onderzoeken op het gebied van nieuwe celvervangingstherapie bij diabetes mellitus. De projecten zijn genaamd ISLET en ESPACE.
LUMC neemt deel aan EU-onderzoek naar betere testmethoden voor immuuntherapie
Het testen van de werkzaamheid en veiligheid van nieuwe immuuntherapieën blijft een uitdaging voor onderzoekers wereldwijd. Daarom ontwikkelt het LUMC hiervoor weefselmodellen en ‘organen op een chip’ binnen het EU-project imSAVAR.
Niko Tinbergenlezing 2019: Stamcellen, mini-organen en het eeuwige leven
Op 10 december 2019 sprak LUMC-hoogleraar Ontwikkelingsbiologie Susana Chuva de Sousa Lopes bij de Niko Tinbergenlezing. Net al hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel van het Instituut voor Biologie, en als hoofdspreker Hans Clevers. Lees het verslag van deze bijeenkomst op de site van de universiteit Leiden.
Impuls van €8 miljoen voor regeneratieve en cardiovasculaire geneeskunde
Een samenwerkingsverband van Regenerative Medicine Crossing Borders (RegMed XB) en de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA) krijgt van de rijksoverheid een investeringsbedrag van 8 miljoen euro voor een nieuw valorisatieplatform. Dit faciliteert effectieve translatie vanuit toponderzoekers en bedrijven met als doel nieuwe oplossingen uit de velden van regeneratieve en cardiovasculaire geneeskunde sneller bij de patiënt te brengen.
Onderzoekers meten hoe het hart klopt in een petrischaaltje
Onderzoekers van het LUMC zijn er voor het eerst in geslaagd om in het laboratorium de drie belangrijkste eigenschappen van een kloppende hartcel tegelijkertijd te meten. Dit is nodig om bijvoorbeeld het effect van nieuwe medicijnen op het hart te testen.
LERU: innovatieve geneesmiddelen sneller naar de patiënt
Hoe kunnen universiteiten eraan bijdragen dat innovatieve geneesmiddelen genaamd Advanced Therapy Medicinal Products (ATMP’s) sneller de patiënt bereiken? De LERU, het samenwerkingsverband van Europese onderzoeksuniversiteiten waaronder de Universiteit Leiden, doet daarvoor een aantal aanbevelingen in een nieuwe briefing paper. Lees meer over de achtergrond in het Leidsch Dagblad.
Medicijn tegen afstoting donornier door BK-virus zet eerste stap naar kliniek
Infectie met het BK-virus kan bij niertransplantatiepatiënten leiden tot een ernstige vermindering van nierfunctie en soms zelfs verlies van de getransplanteerde nier. Onderzoekers van het LUMC zijn een oplossing op het spoor en krijgen ruim 900.000 euro om deze naar de kliniek te brengen.
Subsidie voor BK-virustest voor niertransplantatiepatiënt
LUMC-onderzoekers Mariet Feltkamp (medisch viroloog) en Joris Rotmans (nefroloog) gaan aan de slag met een test die vooraf kan voorspellen of niertransplantatiepatienten risico lopen op infectie met het BK-virus. Momenteel is nauwelijks te voorspellen wie hier last van gaan krijgen, terwijl infectie kan leiden tot nierfalen. Met de subsidie van NWO, in samenwerking met het LRMP, wordt onderzocht wat het gebruikersperspectief van een BK-test is, en hoe deze het beste wordt ingezet.
Françoise Carlotti krijgt € 1 miljoen subsidie van DON en Diabetes Fonds
Dr. Carlotti: “We willen weten óf en hoe bètacellen van identiteit veranderen tijdens de ontwikkeling van diabetes type 1. Door zowel de oorzaken als de onderliggende mechanismen van deze identiteitscrisis te onderzoeken, hopen we een manier te vinden om dit proces tegen te gaan of zelfs om te draaien. Uiteindelijk zou het onderzoek kunnen leiden tot de ontwikkeling van nieuwe behandelstrategieën, waarbij de insulineproductie van bètacellen wordt hersteld en gezonde bètacellen behouden
Miljoenen voor organ-on-a-chip technologie
Topsector Life Sciences & Health kent in totaal 2,76 mijoen euro toe aan zeven publiek-private onderzoeksprojecten naar organ-on-a-chip technologie en aanverwante biomedische vraagstellingen. LUMC-onderzoekers zijn betrokken bij vier van de zeven projecten.
Subsidie voor onderzoek naar ziekte van Rendu Osler Weber
LUMC-onderzoekers krijgen samen met artsen in het St Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein, subsidie voor onderzoek naar de ziekte van Rendu Osler Weber. Ze zullen met muismodellen en zogenoemde ‘organs-on-chip’ afwijkingen in bloedvaten van patiënten met de erfelijke aandoening bestuderen.
Gentherapie bij SCID in LUMC Magazine
Een kreupel virus, een stukje gezond DNA, stamcellen, wetenschappers, dokters en een hightech laboratorium. Dat zijn in het kort de ingrediënten voor succesvolle gentherapie. Maar hoe werkt het precies en wie profiteren ervan? LUMC Magazine zocht het uit.
3D-geprint stamcelweefsel als behandeling voor nierziekten
Prof Little van het Murdoch Children's Research Institute (MCRI) en Prof Ton Rabelink van het Leids Universitair Medisch Centrum gaan samenwerken met het Amerikaanse biotech-bedrijf Organovo om 3D-geprint op stamcel gebaseerd weefsel te ontwikkelen. Het weefsel zou op een dag kunnen worden gebruikt voor de behandeling van terminale nierziekte.
LUMC-onderzoekers kweken netvliezen met nachtblindheid
Onderzoekers van het LUMC zijn erin geslaagd om netvliezen te kweken uit huidcellen van patiënten met retinitis pigmentosa (nachtblindheid). Ze beschrijven hun bevindingen in het wetenschappelijke tijdschrift Stem Cell Reports.
Nierstichting interviewt Ian Alwayn over de PROPER studie
Prof. dr. Ian Alwayn verwacht dat deze pomp donornieren langer in leven kan houden. ‘Maar we hopen vooral dat we straks beter weten of een nier gaat werken in de ontvanger. En dat we dan donornieren minder snel zullen afwijzen. Ik heb goede hoop dat we daardoor in de toekomst meer patiënten kunnen helpen.’
Gentherapie met geïmplanteerd LED-lampje stopt hartritmestoornis automatisch
Onderzoekers van het LUMC hebben, in samenwerking met de TU Delft, een manier gevonden om een op hol geslagen hart, automatisch en direct te resetten met een geïmplanteerd LED-lampje. In het wetenschappelijke tijdschrift Science Translational Medicine beschrijven ze hoe hun bio-elektronische defibrillator werkt in het laboratorium.
Leids eredoctoraat voor stamcelbioloog Melissa Little
De Australische stamcelbioloog Melissa Little heeft op vrijdag 8 februari 2019 tijdens de dies van de Universiteit Leiden een eredoctoraat gekregen. Ze krijgt de erkenning voor haar baanbrekende ontdekkingen op het gebied van regeneratieve geneeskunde van de nier.
Prof. dr. Frank Staal geeft een update in Health Europe over de Recomb studie
LUMC is coordinator van het Europese Recomb onderzoeksconsortium. Het doel van de studie is om een nieuwe autologe hematopoetische stamcel-gebaseerde gentherapie te ontwikkelen om RAG-SCID patienten te behandelen.
Interview over celtherapie om de afweer te onderdrukken na transplantatie
Internist-nefroloog prof. dr. Marlies Reinders streeft naar een betere langetermijnoverleving na niertransplantatie. Ze onderzoekt een mogelijk alternatief voor medicijnen die de afweer onderdrukken: celtherapie. Dat vertelt ze aan de Nederlandse Transplantatie Stichting.
Gentherapie bevordert zenuwherstel
Een behandeling met gentherapie leidt tot een sneller herstel van zenuwschade. Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Hersensinstituut en het LUMC. Door een chirurgische ingreep te combineren met gentherapie werd voor de eerste keer de overleving van zenuwcellen en regeneratie van zenuwvezels over een lange afstand gestimuleerd.
Hartreparatie met eigen cellen in LUMC magazine
LUMC Magazine interviewde twee patiënten en hun arts, interventiecardioloog en hoogleraar Douwe Atsma, over een unieke behandeling in LUMC met cellen en stamcellen uit het eigen lichaam.
LUMC neemt voortouw voor bouw van stamcelfaciliteit
Op het Leiden BioScience Park verrijst de komende jaren een nieuwe technologisch hoogwaardige stamcelfaciliteit: het NEtherlands centre for the Clinical advancement of Stemcell Therapies (NECST). Hier kunnen onderzoekers en startup bedrijven terecht voor de ontwikkeling van stamcel- en gentherapieproducten.
Koninklijke onderscheiding voor stamcelexpert Wim Fibbe
Hoogleraar Hematologie en Stamcelbiologie Wim Fibbe is op 12 oktober 2018 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij kreeg het lintje opgespeld na afloop van zijn rede ter afscheid van zijn functie als afdelingshoofd Immunohematologie en Bloedtransfusie van het LUMC. Fibbe blijft zich de komende jaren inzetten voor onderzoek naar regeneratieve geneeskunde.
Oratie Ian Alwayn: ‘Kwaliteit en hoeveelheid donororganen moet omhoog’
Eén ding is duidelijk in transplantatieland: het aantal donororganen moet omhoog. Om dit mogelijk te maken, via een betere beoordeling van organen ofwel reparatie ervan, is samenwerking met andere transplantatiecentra cruciaal. Dat betoogde LUMC-hoogleraar Transplantatiechirurgie Ian Alwayn tijdens zijn oratie op 1 oktober 2018.
Oratie Marlies Reinders: ‘Uitkomst na niertransplantatie verbeteren’
Hoogleraar Interne geneeskunde Marlies Reinders wil de langetermijnoverleving na niertransplantatie verbeteren. Zij onderzoekt of behandeling met mesenchymale stromale cellen, oftewel MSC’s, effectief is na niertransplantatie. Reinders sprak haar oratie uit op 21 september 2018.
EUROoC-netwerk legt de basis voor gezamenlijk Europees organ-on-a-chip onderzoek
Het LUMC gaat de komende vier jaar deelnemen aan het Europese onderzoeksnetwerk EUROoC voor verdere ontwikkeling van organ-on-a-chip-technologie. Organ-on-a-chip-systemen maken het mogelijk menselijk orgaanweefsel op een heel kleine schaal te reproduceren.
LUMC’ers winnen Venture Challenge met medicijn tegen nierschade
Onder de naam Hybridize hebben onderzoekers van het Einthoven Laboratorium voor Vasculaire en Regeneratieve Geneeskunde de 19e editie van de Venture Challenge gewonnen. Het team ontwikkelde een nieuw medicijn dat een getransplanteerde nier kan beschermen tegen virussen. Hybridize wordt ondersteund vanuit het LUMC en het Leiden Regenerative Medicine Platform.
‘Europa raakt achterop wat betreft regeneratieve geneeskunde’
Europa dreigt achterop te raken bij landen als Japan en de VS als er niet meer flexibiliteit komt in de manier waarop nieuwe therapieën worden gereguleerd. Dat zegt hoogleraar Nierziekten aan het LUMC Ton Rabelink in een interview met Horizon, het magazine voor EU Research & Innovation. Lees het hele interview op hun website (Engelstalig).
Transplantatie brengt gekweekte mini-nier grote stap verder in ontwikkeling
Leidse en Australische onderzoekers transplanteerden een in het lab gekweekte mini-nier onder het kapsel van de nier van een muis en zagen dat hij daar uitgroeide tot een meer volwassen mini-orgaan inclusief bloedvaten. Ze publiceerden hun resultaten in Stem Cell Reports.
Wetenschappers kweken mini-alvleeskliertjes als nieuw onderzoeksplatform
Een team van wetenschappers van het Hubrecht Institute en het LUMC, geleid door Eelco de Koning, is erin geslaagd om mini-orgaantjes te kweken uit menselijk alvleesklierweefsel. Deze mini-orgaantjes vertonen veel kenmerken van ontwikkelend alvleesklierweefsel en lenen zich daardoor als nieuw platform voor het bestuderen van regeneratie van de alvleesklier en de vorming van insuline producerende cellen.
ZonMw-subsidies voor dierproefvrij onderzoek
De onderzoeksgroepen van prof. Camiel Boon (Oogheelkunde) en prof. Pieter Hiemstra (Longziekten) krijgen beiden een subsidie van 200.000 euro van ZonMw voor dierproefvrij onderzoek naar de oogziekte serosa en de ontwikkeling van longziekten en de schadelijke effecten van ingeademde stoffen.
Nederlandse onderzoekers leiden Europees organen-op-chips-consortium in Europa
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Nederlandse orgaan-op-chip-consortium hDMT zijn de trekkers van een EU-project dat een Europese infrastructuur op gaat zetten voor het gezamenlijk ontwikkelen, produceren en implementeren van organen-op-chips door wetenschap en bedrijfsleven. Aan het project doen in totaal zes toonaangevende Europese onderzoeksinstellingen mee.
Miljoenensubsidie voor corrigeren stamcellen van baby’s zonder afweersysteem
Baby’s bij wie het immuunsysteem vanaf de geboorte niet werkt, krijgen normaal gesproken een stamceltransplantatie. Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van het Leids Universitair Medisch Centrum krijgt 6 miljoen euro uit het Europese Horizon2020-programma voor hun onderzoek naar een veelbelovend alternatief: het corrigeren van het foutje in het DNA.
Stamcellen tegen longemfyseem en bij niertransplantatie
Twee onderzoeksgroepen van het LUMC gaan proberen een bepaald type stamcellen te gebruiken bij longemfyseem en bij niertransplantaties. Ze kregen hiervoor opgeteld 1,4 miljoen euro subsidie van wetenschapsfinancier ZonMw.
Bijna 19 miljoen euro voor ‘organs-on-chips’
Het klinkt futuristisch, maar het kan toch: miniatuurorganen van patiënten maken en hierin bestuderen hoe ziektes zich ontwikkelen en behandeld kunnen worden. Dat willen onderzoekers van het LUMC, de Universiteit Twente (UT), UMCG, TU Delft en het Hubrecht Instituut de komende 10 jaar bereiken met een Zwaartekrachtsubsidie van bijna 19 miljoen euro die ze onlangs kregen van wetenschapsfinancier NWO.
Nieuw samenwerkingsverband regeneratieve geneeskunde gestart in LUMC
Donderdag 30 maart is in het LUMC het startschot gegeven voor RegMed XB, een nieuw samenwerkingsverband voor regeneratieve geneeskunde. RegMed XB heeft grote ambities: genezing in plaats van symptoombestrijding voor patiënten met chronische ziekten. Met een startbudget van 25 miljoen euro, en het voornemen dat de komende 10 jaar uit te breiden tot 250 miljoen, trekken universiteiten, gezondheidsfondsen, bedrijven en overheid samen op.
Grote EU-subsidie voor kweken mini-eierstok
Susana Chuva de Sousa Lopes wil menselijke eicellen laten rijpen in een kunstmatige eierstok buiten het lichaam. Als dit lukt zouden meisjes die onvruchtbaar zijn geworden door kanker later toch met hun eigen eicellen kinderen kunnen krijgen. Dit onderzoek is beloond met een ERC-grant van 2 miljoen euro voor de komende 5 jaar.
Europese beurs voor onderzoek naar hart dat zichzelf defibrilleert
LUMC-onderzoeker dr. Daniël Pijnappels heeft een Europese ERC Starting Grant van 1,5 miljoen euro ontvangen. Hij gaat hiermee onderzoeken hoe het hart zelf hartritmestoornissen kan herkennen én stoppen.
Grote EU-subsidie voor behandelen osteogenesis imperfecta in baarmoeder
De Europese Unie stelt 6,6 miljoen euro beschikbaar voor onderzoek naar het behandelen van osteogenesis imperfecta vóór de geboorte. De behandeling wordt de komende jaren getest bij 20 kinderen met de meest ernstige vorm van deze ‘brozebottenziekte’. Prof. Dick Oepkes voert het onderzoek uit.
LUMC biedt gratis online cursus over transplantatie
Als eerste medische instelling ter wereld biedt het LUMC een massive online open course (MOOC) over klinische nier- en pancreastransplantaties. Transplantatiedeskundigen van het LUMC ontwikkelden de gratis Engelstalige cursus met de Universiteit Leiden.
Makkelijker hartcellen maken uit eigen huidcellen
De onderzoeksgroep van prof. Christine Mummery vormt huidcellen van hartpatiënten in het lab om tot stamcellen. Deze laat men vervolgens stapsgewijs uitrijpen tot diverse typen hartspiercellen. Tot voor kort was de celoogst echter gering en beperkt tot ventrikelcellen en atriumcellen. In Nature Biotechnology beschrijven de onderzoekers hoe de celproductie aanzienlijk kan worden opgeschaald.
Stamcelonderzoeker ontvangt ERC Starting Grant
Richard Davis, onderzoeker op de afdeling Anatomie en Embryologie, ontvangt een prestigieuze ERC Starting Grant van de European Research Council (ERC) van 1,5 miljoen euro. Dat geld besteedt hij aan het project STEMCARDIORISK, waarin hij hartritmestoornissen bestudeert met behulp van stamcellen.
LUMC plaatst 750e cochleair implantaat
Prof. Johan Frijns van de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde van het LUMC heeft met zijn team het 750e cochleair implantaat geplaatst. In een operatie van zo’n anderhalf uur plaatste prof. Frijns het minuscule apparaatje in het oor van een volwassen patiënte.
Door stamcellen meer begrip van zeldzame plotse hartdood
Door stamcellen van patiënten op te kweken tot hartcellen hebben onderzoekers ontdekt hoe een zeldzaam syndroom tot plotse hartdood kan leiden. De volgende stap is om medicijnen te testen op deze cellen. Dat schrijven onderzoekers, onder wie prof. Christine Mummery en dr Milena Bellin (Leids Universitair Medisch Centrum), in PNAS.
Stamcelinjectie blijkt gunstig na niertransplantatie
Patiënten die een donornier ontvangen lijken baat te hebben bij cellen uit het eigen beenmerg. Dat schrijven onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum in het wetenschappelijke tijdschrift Stem Cells Translational Medicine.
Eerste transplantatie eilandjes van Langerhans
Artsen in het LUMC transplanteren voor het eerst de eilandjes van Langerhans, het deel van de alvleesklier dat de bloedsuikerspiegel regelt. Opnieuw een primeur in Nederland. Deze eilandjestransplantatie helpt diabetespatiënten die hun bloedsuikerspiegel niet onder controle krijgen met het spuiten van insuline.
Stier Herman
Stier Herman ziet het levenslicht. Hij is de eerste genetisch gemodificeerde stier in de wereld. (Foto: Urville Djasim)
Eerste alvleeskliertransplantatie in Nederland
In het Academisch Ziekenhuis Leiden (nu LUMC) voeren artsen de eerste succesvolle alvleeskliertransplantatie van Nederland uit.
Eerste succesvolle stamceltransplantatie in Europa te Leiden
Nog een primeur: Leidse artsen voeren de eerste succesvolle beenmergtransplantatie bij een kind in Europa uit. Een jongetje dat lijdt aan een aangeboren afwijking van het immuunsysteem krijgt beenmerg van zijn zusje. Dr. J.J. van Rood stelt vast dat broer en zus precies dezelfde weefselgroep hebben. De transplantatie is een groot succes. Vanaf dat moment gaat Van Rood zich ook met beenmergtransplanties bezighouden.
Jon van Rood richt Eurotransplant op
Dr. Jon van Rood richt Eurotransplant op, een samenwerking tussen Europese transplantatiecentra. Want hoe groter het netwerk, des te groter de kans dat er een match is tussen donor en ontvanger. België doet als eerste mee. Daarna sluiten nog zeven Europese landen aan. Eerst worden alleen nieren uitgewisseld, later komen daar ook andere organen bij. Sinds de oprichting hebben meer dan 187.000 patiënten via Eurotransplant een orgaan gekregen.
Eerste Nederlandse, succesvolle niertransplantatie in Leiden
Leiden heeft de primeur: de eerste succesvolle niertransplantatie. Een moeder schenkt een nier aan haar zoon. In datzelfde jaar vindt ook de eerste levertransplantatie in Leiden plaats, helaas zonder succes. Ook in andere westerse landen worden dan al nieren en levers getransplanteerd. Afstoting van de donororganen is een groot probleem. Jon van Rood ontdekt dat niertransplantatie een grotere kans van slagen heeft wanneer de weefseltypes van donor en ontvanger overeenkomen.
Eerste succesvolle hemodialyse door dr. Kolff
Dr. Kolff (geboren en geneeskunde student te Leiden) is de eerste die het lukt om een patiënt succesvol te behandelen met hemodialyse. Bij hemodialyse filtert een kunstnier in een machine je bloed, een machine die door dr. Kolff uitgevonden is; deze machine sluit je aan op een bloedvat. Meer dan 20 miljoen mensen hebben hun leven te danken aan dialyse sinds deze uitvinding.