Bloedvaten-op-een-chip
Door cellen van patiënten met een vaatafwijking te vergelijken met die van gezonde personen kunnen we veel te weten komen over het ontstaan van bloedvatafwijkingen. Dit doen wetenschappers met ‘bloedvaten-op-een-chip’: een soort mini 3D-modellen waarmee ze ziektebeelden goed kunnen nabootsen.
Zo werken we op het LUMC aan de vaatziekten cerebrale amyloïde angiopathie (CAA) en hereditaire hemorragische teleangiëctastieën (HTT). Bij beide aandoeningen is er iets mis met de bloedvaten waardoor deze kunnen gaan lekken. Middels de bloedvaten-op-een-chip hopen we meer te leren over het ontstaan van deze ziektes en mogelijk een manier te vinden voor behandeling ervan.
Microfluidics chips
Naast de 3D-modellen maken we in het LUMC ook gebruik van microfluidics. Hierbij brengen we bloedvatcellen aan in kamertjes met hele kleine kanaaltjes. Op die manier kunnen we de vorming van bloedvaten in het laboratorium bestuderen. Door de kanaaltjes kunnen ook stoffen worden geleid die bloedvatvorming kunnen verstoren of juist bevorderen. Op deze manier onderzoeken wetenschappers wat het effect is van bepaalde medicijnen. Het voordeel van het gebruik van microfluidics is dat er voor het testen van medicijnen geen proefdieren nodig zijn.
3D-huid en huid-op-een-chip
Binnen het LUMC werken we met verschillende huidmodellen die in het laboratorium worden gekweekt. Deze zogenaamde driedimensionale (3D) organotypische huidculturen zijn zeer welkom in de cosmetische, chemische en farmaceutische industrie. Organotypische menselijke huidequivalenten (HSE's) zijn in vitro systemen die zijn ontwikkeld uit primaire menselijke cellen die zijn geïsoleerd uit normale of zieke menselijke huid. We werken ook met huid-op-chip systemen, die bovendien een dynamisch stroomsysteem herbergen dat nodig is om noodzakelijke mechanistische signalen en continue aan- en/of afvoer van voedingsstoffen te leveren. Beide systemen lijken in hoge mate op de menselijke huid en worden gebruikt voor toxiciteitstests, maar ook om huidziekten te bestuderen, zoals wondgenezing, huidkanker en atopisch eczeem. Op deze manier dienen ze als uitstekende alternatieven voor dierproeven en dragen ze bij aan de ontwikkeling van nieuwe behandelingen.
Wat doen je huid en je vaatstelsel?
Bloedvaten zijn essentieel voor het functioneren van alle weefsels en organen in je lichaam. Ze zorgen ervoor dat alle cellen in je lichaam zuurstof krijgen en dat afvalstoffen worden afgevoerd. Niet goed functionerende bloedvaten worden vaak geassocieerd met hartziekten en neurologische aandoeningen zoals Alzheimer.
Ook een intacte huid is belangrijk. De huid beschermt ons tegen invloeden van buitenaf en is belangrijk voor de aanmaak van vitamine D. De huid reguleert via de zweetklieren ook de vocht- en warmtebalans. De enorme hoeveelheid zenuwuiteinden in de huid zorgen voor waarneming van warmte, koude en pijn. Bij beschadiging van de huid, door bijvoorbeeld brandwonden, valt de bescherming tegen ziekteverwekkende micro-organismen of uitdroging weg.
