Home

Zenuwstelsel, spieren en regeneratieve geneeskunde

Aandoeningen aan hersenen, ruggenmerg, zenuwen en spieren treffen mensen van alle leeftijden en hebben een grote impact. We kunnen de symptomen bestrijden, maar de ziektes genezen lukt nog niet. Met regeneratieve geneeskunde onderzoeken we de oorsprong van de ziektes, testen we behandelingen en werken we aan genezing van een selecte groep aandoeningen.

Exon skipping voor Duchenne spierdystrofie en neurodegeneratieve aandoeningen

We doen onderzoek naar exon skipping voor Duchenne spierdystrofie, een ziekte die wordt veroorzaakt doordat patiënten geen functioneel dystrofine-eiwit kunnen maken, omdat de genetische code door een mutatie onleesbaar is geworden. Bij exon skipping wordt een stuk gen afgeplakt. Dit herstelt de leesbaarheid van de code, waardoor een deels functionerend dystrofine-eiwit wordt aangemaakt. Dit resulteert in een milder ziektebeloop. Exon skipping voor Duchenne spierdystrofie is in het LUMC ontwikkeld en onze onderzoekers werken continu aan manieren om de behandeling nog efficiënter te maken. Exon skippen wordt ook onderzocht voor neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Huntington en Spinocerebellaire ataxie en voor de erfelijke hersenvat aandoening CADASIL. Deze ziektes worden veroorzaakt doordat patiënten een schadelijke versie van een eiwit aanmaken door een mutatie. Bij deze ziektes wordt exon skippen gebruikt om een minder schadelijk eiwit te maken, zodat het ziekteverloop kan worden vertraagd.

Spier-op-een-chip en hersen-op-een-chip

We werken aan het opzetten en benutten van modelsystemen die menselijke spieren en hersenen nabootsen, zogenoemde spier-op-een-chip en hersenen-op-een-chip. Binnen het NWO Zwaartekrachtprogramma Netherlands Organ-on-Chip Initiative maken onze wetenschappers hersenen-op-een-chip voor aandoeningen zoals migraine, clusterhoofdpijn en epilepsie. Met deze chips kunnen we medicijnen testen en erachter komen hoe de ziekte ontstaat.  Dit gebeurt in samenwerking met andere partijen binnen het human organ and Disease Model Technologies (hDMT)-initiatief. Voor hetzelfde type onderzoek, maar dan naar neurologische motorische stoornissen, worden ook spier-op-een-chip modellen gemaakt en chips waarbij zenuwcellen en spiercellen worden samengebracht om de communicatie, en verstoringen daarvan bij verschillende ziektes, tussen de zenuwen en de spieren te onderzoeken.

Aan welke spier, hersen en zenuwaandoeningen werken we?

Problemen met spieren, zenuwen en hersenen kunnen meerdere oorzaken hebben. Denk bijvoorbeeld aan neurologische motorische stoornissen, zoals de ziekte van Huntington en de ziekte van Parkinson, Duchenne en Becker spierdystrofie, myasthenia gravis en facioscapulohumerale dystrofie (FSHD). Maar ook aan paroxysmale hersenaandoeningen zoals migraine en clusterhoofdpijn, wegrakingen, narcolepsie en erfelijke aandoeningen van de kleine hersenvaten (cerebrale heriditaire angiopathieën). Wij zijn een expertise centrum voor verschillende zeldzame ziekten en maken deel uit van het Europese Referentie Netwerk van neuromusculaire ziekten (EURO-NMD)

Nieuwe hoogleraar ontwikkelt behandeling voor erfelijke spierziekten

Nieuwe hoogleraar ontwikkelt behandeling voor erfelijke spierziekten

Niels Geijsen ontwikkelde een nieuwe manier om fouten in het genetisch materiaal te repareren. Nu komt hij naar Leiden met de ambitie om deze technologie te ontwikkelen tot een behandeling voor erfelijke spierziekten.

Gekweekte 3D-spier maakt medicijn testen effectiever

Onderzoekers uit Leiden en Rotterdam hebben met behulp van stamceltechniek 3D-spieren gekweekt uit huidcellen. Menselijke mini-spieren die kunnen bewegen en samentrekken, net zoals een echte spier. Deze ‘muscle-on-a-chip’ betekent een enorme stap vooruit voor onderzoek naar spierziekten en mogelijke medicijnen. 

Gentherapie bevordert zenuwherstel

Gentherapie bevordert zenuwherstel

Een behandeling met gentherapie leidt tot een sneller herstel van zenuwschade. Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Hersensinstituut en het LUMC. Door een chirurgische ingreep te combineren met gentherapie werd voor de eerste keer de overleving van zenuwcellen en regeneratie van zenuwvezels over een lange afstand gestimuleerd.